[PODCAST] Well-Being | EP.21 - เช็กแล้วเช็กอีก “รอบคอบ” หรือเป็น “โรคย้ำคิดย้ำทำ” (OCD)
[PODCAST] Well-Being | EP.21 - เช็กแล้วเช็กอีก “รอบคอบ” หรือเป็น “โรคย้ำคิดย้ำทำ” (OCD)
หากคุณมักจะทำอะไรซ้ำ ๆ อาจไม่ใช่แค่ความรอบคอบ แต่เข้าข่ายเสี่ยงเป็นโรคย้ำคิดย้ำทำ อีกหนึ่งโรคทางจิตเวชเกิดจากการทำงานผิดปกติในสมอง และระบบประสาท หากไม่ได้รับการรักษาที่ถูกต้องอาจส่งผลต่อการใช้ชีวิตประจำวันได้
Mahidol Podcast รายการ Well-Being สุขภาพดี ชีวิตดี สร้างได้ ดำเนินรายการโดย อ.เต้ ระพี บุญเปลื้อง และผู้เชี่ยวชาญ อ.พญ.กิติกานต์ ธนะอุดม อาจารย์ประจำภาควิชาจิตเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล ม.มหิดล จะพาไปสำรวจว่า พฤติกรรมของคุณเป็นแค่คนที่มีความรอบคอบ หรือกำลังเสี่ยงเป็นโรคย้ำคิดย้ำทำ รวมไปถึงการดูแลและรักษาผู้ป่วยโรคย้ำคิดย้ำทำ
เนื้อหาในรายการ
0:00 เปิดรายการ
1:20 “ย้ำคิดย้ำทำ” ต่างจาก “รอบคอบ” อย่างไร
4:30 อาการที่พบบ่อยของโรค “ย้ำคิดย้ำทำ”
9:31 ปัจจัยที่ส่งผลต่อโรค “ย้ำคิดย้ำทำ”
11:41 ระดับความรุนแรงของโรค “ย้ำคิดย้ำทำ”
13:33 แนวทางการรักษาโรค “ย้ำคิดย้ำทำ”
16:46 คำแนะนำสำหรับบุคคลรอบข้าง
19:19 วิธีหลีกเลี่ยงปัจจัยกระตุ้นโรค “ย้ำคิดย้ำทำ”
21:40 คำแนะนำส่งท้ายโรค “ย้ำคิดย้ำทำ”
#WellBeing
#MahidolChannelPODCAST
#MahidolChannel
#คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาลมหิดล #MUSI
––––––––––––––––––––
📌ช่องทางการฟัง Podcast
Spotify: https://spoti.fi/31v1Rmx
Anchor: https://anchor.fm/mahidolchannel
Apple Podcasts: https://apple.co/2Oxp5FN
––––––––––––––––––––
YouTube: / mahidolchannel
Facebook: http://www.facebook.com/mahidolchannel
Mahidol University มหาวิทยาลัยมหิดล: https://www.mahidol.ac.th/th
Website | https://channel.mahidol.ac.th/
คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล | https://science.mahidol.ac.th/
คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล ม.มหิดล | https://www.si.mahidol.ac.th/th/
Content
0.009 -> [เสียงดนตรี]
3.28 -> You're listening to
Mahidol Channel Podcast.
6.168 -> Listen for a better life.
8.961 -> ฟังเพื่อชีวิตที่ดีกว่า
11.347 -> และนี่คือรายการพอดแคสต์ของช่อง
Mahidol Channel
14.88 -> โดย มหาวิทยาลัยมหิดล
16.931 -> [เสียงดนตรี]
22.305 -> เพราะเป้าหมายของเราทุกคน คือการมีชีวิตที่ดี
25.809 -> มาพัฒนาตัวเราให้มีชีวิตที่ดีขึ้น
28.629 -> กับรายการ Well-Being
สุขภาพดี ชีวิตดี สร้างได้
34.025 -> กับผม อาจารย์เต้ ระพี บุญเปลื้อง
36.718 -> จากคณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล
39.121 -> [เสียงดนตรี]
42.212 -> คุณผู้ชมครับ เป็นแบบผมหรือเปล่าว่า
43.776 -> ก่อนออกจากบ้านต้องมีการเช็กว่า
ประตูล็อกหรือยัง
47.287 -> และหลาย ๆ ท่านเป็นเหมือนผมคือ
49.912 -> เช็กมากกว่า 1 ครั้ง
52.105 -> ล็อกแล้ว เดินออกไปแล้ว
ก็เดินกลับมาใหม่ เช็ก
54.788 -> ออกไปใหม่ แล้วก็กลับมาเช็กอีก
56.811 -> จนกระทั่งไม่แน่ใจว่า
58.235 -> พฤติกรรมแบบนี้ เป็นเพราะว่าผม “รอบคอบ”
หรือเป็น “โรคย้ำคิดย้ำทำ”
63.998 -> ในวันนี้ครับ จะมาคุยกับอาจารย์กานต์ครับ
65.751 -> ผศ.พญ.กิติกานต์ ธนะอุดม
68.09 -> อาจารย์ประจำภาควิชาจิตเวชศาสตร์
70.096 -> คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล
มหาวิทยาลัยมหิดล
72.734 -> เกี่ยวกับโรคย้ำคิดย้ำทำ
74.26 -> - สวัสดีครับ อาจารย์กานต์ครับ
- สวัสดีค่ะ อาจารย์เต้
76.547 -> อาจารย์ครับ หลังจากที่อาจารย์ฟังแล้ว
78.785 -> อาจารย์คิดว่าผมเป็นโรคย้ำคิดย้ำทำหรือเปล่า
81.665 -> อันดับแรกต้องถามก่อนว่า
82.825 -> “ย้ำคิดย้ำทำ” นี่
มันแตกต่างจาก “รอบคอบ” อย่างไร
87.263 -> ได้ค่ะ เดี๋ยวอาจารย์ค่อย ๆ ฟังไปนะคะ
89.484 -> แล้วก็ค่อยประเมินตัวเองว่าเป็นอย่างไรนะคะ
91.595 -> ได้ครับ ผมจะจดเลยครับ
92.956 -> “โรคย้ำคิดย้ำทำ” นะคะ
95.703 -> คิดว่าคงต่างจากคำว่า “รอบคอบ”
ของใครหลายคนนะคะ
99.978 -> คำว่า “ย้ำคิดย้ำทำ” ก็คือ
เขาต้องมีอาการย้ำคิดก่อนนะคะ
105.12 -> ย้ำคิด
105.976 -> เขาย้ำคิด คือมีความคิดที่ผุดขึ้นมาเอง
110.892 -> โดยที่เขาก็ไม่ได้ตั้งใจที่จะให้เกิดขึ้น
114.738 -> เหมือนมีแรงกระตุ้น แรงขับบางอย่าง
ที่จะให้คิด
119.1 -> แล้วพอคิดในสิ่งนั้นซ้ำ ๆ เป็นอยู่บ่อย ๆ
122.706 -> ก็ทำให้เกิดความไม่สบายใจนะคะ
125.69 -> เหมือนมันแบบ...กลัดกลุ้มว่า...
เออ…มันจะเป็นอย่างนั้นหรือเปล่าอะไรอย่างนี้
130.552 -> หลายคนก็จะต้องมีการทำต่อมา
132.791 -> ก็คือเป็น “ย้ำทำ” นะคะ
135.424 -> การย้ำทำก็เกิดขึ้นตามหลังจากความไม่สบายใจ
ความกังวลใจนั้น
140.363 -> เหมือนพอมาทำแล้วได้ผ่อนคลายนะคะ
143.252 -> ทำให้รู้สึกดีขึ้น
144.756 -> การทำแบบนี้ค่ะ ย้ำคิดแล้วก็ย้ำทำนี่
จะเกิดขึ้นซ้ำ ๆ จนรู้สึกว่ามันเสียเวลา
150.01 -> มันไม่ได้เป็นนาน ๆ ครั้งนะคะ
152.277 -> อ๋อ
152.662 -> เป็นบ่อย ๆ แล้วก็เสียเวลา
156.091 -> คีย์เวิร์ดมันคือ “เสียเวลา” นะคะ
158.471 -> และคน ๆ นั้น...
จริง ๆ เขาไม่ได้อยากให้เป็นแบบนั้นนะคะ
162.614 -> มันต้องมีองค์ประกอบแบบนี้ด้วย
ถึงจะเรียกว่า “ย้ำคิดย้ำทำ”
167.284 -> พออาจารย์พูดไปนี่ ผมกำลังมองตัวเองเลยนะว่า
170.207 -> การที่ผมไม่สบายใจว่า เอ๊ะ...ล็อกแล้วหรือยัง
173.498 -> นั่นคือลักษณะของการย้ำคิด
176.115 -> แล้วกลับไปเช็ก นั่นคือเป็นส่วนของการย้ำทำ
178.84 -> แต่คีย์เวิร์ดของอาจารย์ก็คือ
180.298 -> มันทำให้เสียเวลาหรือเปล่า
181.572 -> ใช่ค่ะ
181.978 -> แล้วมันเกิดขึ้นบ่อยขนาดไหน
183.641 -> อันนี้ก็คงจะต้องเริ่มพิจารณาตัวเองแล้วล่ะ
185.799 -> บ่อยหรือเปล่า ก็ไม่บ่อยขนาดนั้น
188.075 -> เริ่มโล่งอก อาจจะแค่รอบคอบอาจารย์
190.327 -> ค่ะ ทีนี้คนที่รอบคอบนี่นะคะ
192.717 -> อาจจะเช็กครั้งสองครั้ง
แล้วเขาก็อาจจะไม่ต้องเช็กตลอด
195.737 -> ในทุก ๆ สถานการณ์ หรือทุก ๆ พฤติกรรมนะคะ
199.411 -> คือบางคนนี่อาจจะเป็นลักษณะ
ลืมด้วยว่าล็อกหรือยัง
202.942 -> ก็เลยต้องไปทำให้มันรอบคอบอะไรอย่างนี้ค่ะ
205.327 -> เข้าใจแล้ว
205.843 -> แต่ถ้าเกิดในบางคนที่บอก
มีบุคลิกภาพที่จะดูต้องเป๊ะ
210.759 -> หรือว่าเป็นการที่จะต้องสมบูรณ์แบบ
(Perfectionist)
215.361 -> ต้องมีแบบแผนนะคะ
217.899 -> ต้องตามลำดับ ต้องอะไรอย่างนี้นะคะ
220.611 -> - นึกภาพออกเลย
- ไม่ค่อยยืดหยุ่นอะไรอย่างนี้ค่ะ
222.471 -> นี่อาจจะเป็นอีกอาการหนึ่ง
เป็นจากบุคลิกภาพอะไรอย่างนี้นะคะ
226.189 -> ซึ่งบุคลิกภาพนี่ก็จะเป็นสิ่งที่ติดตัว
229.808 -> แล้วก็เจ้าตัวที่มีบุคลิกภาพแบบ
ไม่ค่อยยืดหยุ่น
234.224 -> แล้วก็สมบูรณ์แบบแบบนี้นี่ค่ะ
236.491 -> เจ้าตัวมักจะไม่ค่อยมีปัญหากับตัวเองนะคะ
239.532 -> อ๋อ
240.42 -> รู้สึกว่าเราทำแบบนี้ โอเคแล้ว
243.719 -> แต่ว่าคนที่เป็นย้ำคิดย้ำทำค่ะ
คนที่เริ่มเป็น
246.673 -> อาการเป็นไม่มาก
เขารู้ค่ะว่าเดิมเขาไม่ได้เป็นแบบนี้
250.224 -> เขาไม่ได้บ่อย ถี่ ซ้ำขนาดนี้
253.543 -> ก็จะสามารถพอแยกได้กับคนที่มีบุคลิกภาพ
แบบสมบูรณ์แบบอะไรอย่างนี้
258.721 -> เข้าใจแล้ว
259.741 -> อาจารย์ใช้คำว่า “ย้ำคิด”
261.959 -> ก็คือเกิดความคิดมันผุดขึ้นมา
264.443 -> ค่ะ
264.899 -> อาจารย์พอจะขยายได้ไหมว่าความคิดที่ว่านี้
เป็นความคิดประเภทไหน ประมาณไหน
269.57 -> ค่ะ จริง ๆ ความคิดของแต่ละคน
ที่เป็นย้ำคิดย้ำทำนะคะ
273.851 -> อาจจะมีมาได้หลากหลายเลยนะคะ
276.235 -> แต่ว่าขอจัดอันดับ 4 อันดับที่พบบ่อยนะคะ
280.511 -> อันดับแรกเลยก็เป็นเรื่องของ
สงสัยในเรื่องของความสะอาดนะคะ
286.354 -> หรือว่าความคิดแบบกลัวเชื้อโรค กลัวความสกปรก
289.973 -> ตรงนี้ความคิดก็จะผุดขึ้นมาเองนะคะ
292.69 -> แล้วก็ซ้ำ ๆ
294.393 -> จนทำให้หลายคนก็มีพฤติกรรมที่ล้อกันไป ก็คือ
298.663 -> เขาจะล้างมือบ่อยนะคะ
301.831 -> เช็กในเรื่องของความสะอาด
303.689 -> หรือบางคนก็จะเห็นเป็นพฤติกรรมว่า
306.299 -> เขาไม่ค่อยอยากเปิดปิด
จับลูกบิดประตูอะไรอย่างนี้ด้วย
310.91 -> แล้วก็ช่วงโควิดค่ะ ก็จะเป็นช่วงที่เราต้อง
กลัวเชื้อโรคนะคะ
314.371 -> ใช่
315.419 -> เราต้องสะอาดกันมาก ๆ เลยนะคะ
317.848 -> ก็ถ้าเกิดว่ามันอยู่ในบริบทของคำแนะนำว่า
321.985 -> ทำอะไรแต่ละอย่าง ต้องล้างมือนะ
ต้องให้ชัวร์ให้สะอาดนะ
326.212 -> ตรงนี้ก็อาจจะไม่ใช่ภาวะแบบย้ำคิดย้ำทำก็ได้
329.315 -> ผมสบายใจขึ้นหน่อยแล้ว
330.348 -> แต่ก็ต้องบอกค่ะ คนที่เป็นย้ำคิดย้ำทำนี่
332.443 -> ก็อาการมากขึ้นในช่วงโควิดก็มีเหมือนกันนะคะ
335.543 -> คนที่เขาเน้นในเรื่องของกลัวความสกปรกนี่
338.976 -> เขาก็อาจจะเป็นมากขึ้นก็ได้นะคะ
341.011 -> ความคิดแบบที่ 2 ก็คือเป็นเรื่องของ
ความถูกต้อง ความเป๊ะนะคะ
348.472 -> ว่าเขาทำหรือยังนะคะ
352.181 -> ทำแล้วหรือเปล่า เสร็จแล้วหรือเปล่า
ก็คือเช่น
354.604 -> เปิดปิดไฟ ทำแล้วหรือยัง
356.867 -> รถของเราล็อกไหม
358.798 -> บ้านของเราล็อกเรียบร้อยไหมนะคะ
361.658 -> ตรงนี้นี่เขาต้องเช็กบ่อย ๆ นะคะ
364.574 -> เขาจะมีพฤติกรรมชอบเช็กนะคะ
367.4 -> อย่างที่ 3 เลยก็คือ
369.414 -> คนที่มักมีความคิดที่ผุดขึ้นมา
เป็นความคิดที่ไม่ควรคิด
374.092 -> อย่างเช่นบางคนนี่จะเป็นลักษณะว่า
377.522 -> เนื่องจากความคิดเขาไม่ได้อยากจะคิดนะคะ
379.661 -> แต่ว่ามันเป็นความคิดที่
พอเขาคิดมาแล้วนี่ เขารู้ว่า
382.856 -> เฮ้ย มันไม่ควรนะ เช่น
ลบหลู่สิ่งศักดิ์สิทธิ์
386.582 -> อืม
387.783 -> ลบหลู่สิ่งที่ควรค่าแก่การบูชาแบบนี้ค่ะ
391.702 -> เช่น บางคนนี่ ความคิดแบบอยากสบถ
ต่อหน้าพระพุทธรูปอะไรอย่างนี้ค่ะ
397.262 -> ทีนี้การกระทำของเขาที่จะมาลบล้าง
ความกังวลที่เกิดขึ้นจากความคิดนี้
402.513 -> ก็อาจจะต้องเป็นกราบไหว้
ขอโทษสิ่งศักดิ์สิทธิ์นะคะ
406.928 -> คือเขารู้สึกผิดตามติดขึ้นมาทันที
หลังจากเกิดความคิดนั้นใช่ไหมครับ
410.283 -> ใช่ค่ะ
411.186 -> ก็จะเห็นได้ว่าต้องกล่าวบทสวดมนต์
ต้องกล่าวขอขมาแบบนี้
415.899 -> วันละหลาย ๆ รอบ
417.611 -> อ๋อ ครับ
419.798 -> ก็จะมีแบบนี้เหมือนกันนะคะ
422.869 -> หรือสุดท้ายนี่จะเป็นเรื่องของความคิดแบบ
ชอบความสมมาตรนะคะ
428.778 -> ความเรียงลำดับ
430.676 -> นึกออกเลย
431.392 -> ค่ะ
432.695 -> เป็นแบบว่าชอบมีความมุมฉาก
434.786 -> หรือว่ามีความอะไรที่มันต้องเรียบ
อะไรอย่างนี้ เช่น
438.439 -> อาจจะต้องเรียงของ เรียงลำดับ
441.449 -> เข้าแถวเป๊ะ
442.521 -> ใช่ค่ะ
443.77 -> ต้องมีลำดับนะคะ
445.532 -> ใหญ่ไปเล็กเท่านั้น ห้ามสลับที่
447.939 -> สีต้องขาวก่อน
450.252 -> แล้วก็ค่อยดำอะไรอย่างนี้นะคะ
452.358 -> อันนี้ก็จะเป็น 4 ลักษณะที่พบได้บ่อย
456.029 -> ส่วนของอาการที่พูดมานะคะ
458.985 -> ทั้งย้ำคิดย้ำทำ
แล้วก็เสียเวลาชีวิตไปส่วนนึงเลยนี่นะคะ
464.585 -> ก็จะต้องแยกว่า
ไม่ใช่บริบทของโรคทางจิตเวชอื่น
469.495 -> อ๋อ
470.369 -> เช่น บางคนอาจจะเน้นไปในเรื่องของ
การทำซ้ำบางอย่าง
475.586 -> อย่างเช่น บางคนเป็นโรคดึงผม
477.477 -> ดึงผม
478.272 -> เขาก็จะรู้สึกมีแรงกระตุ้น
ที่จะต้องอยากดึง อยากดึง
481.62 -> อันนั้นก็จะถูกวินิจฉัยเป็นโรคดึงผมนะคะ
484.782 -> อาจจะไม่ใช่ย้ำคิดย้ำทำนะคะ
487.021 -> หรือบางคนค่ะ เขาลืมจริง ๆ
489.189 -> คือลืมว่าตัวเองทำไปแล้วหรือยัง
491.215 -> อ๋อ
491.804 -> อันนี้ต้องเน้นว่า จริง ๆ แล้วเจ้าตัวรู้นะคะ
ว่าได้เคยคิดเคยทำแบบนี้มาแล้ว
499.161 -> ถ้าเกิดว่าเขาลืมนี่ อันนี้อาจจะต้องดู
เรื่องของการวินิจฉัยโดยจิตแพทย์ว่า
503.605 -> เขาเป็นโรคอื่นหรือเปล่า
505.605 -> ถ้ามาถึงในมือของจิตแพทย์ก็จะแยกว่า
508.632 -> ไม่ได้เป็นบริบทของการใช้สารเสพติด
511.204 -> หรือว่าหยุดใช้สารเสพติดบางประเภทนะคะ
513.954 -> เพราะว่าตรงนี้อาจจะมาบดบังอาการ
516.934 -> หรือว่าจริง ๆ เขาอาจจะเป็นอาการ
ของการใช้สารเสพติดก็ได้
520.454 -> ที่อาจารย์พูดถึงมานี่
มันเป็นเรื่องของความคิด
523.41 -> นั่นก็แปลว่า ถ้าคิดบ่อย ๆ ย้ำคิดบ่อย ๆ
526.501 -> มันอาจจะนำไปสู่ย้ำทำ
528.661 -> มีคนไข้ที่มาปรึกษาอาจารย์ไหมครับว่า
531.289 -> เขาเป็นเฉพาะย้ำคิดน่ะ แต่ยังไปไม่ถึงย้ำทำ
533.72 -> มีเหมือนกันที่เราไม่พบว่า
เขามีพฤติกรรมการทำอะไรที่ชัดเจนนะคะ
539.969 -> อาจจะมีความคิดชุดหนึ่งขึ้นมานะคะ
543.362 -> แล้วเขาก็วนอยู่ในความคิดนั้น
546.226 -> แต่บางครั้งค่ะ
547.995 -> มันเป็นความคิดอีกชุดหนึ่งที่มาย้ำต่อนะคะ
552.425 -> เช่น เขาสบถต่อหน้าพระพุทธรูป
หรือว่ารู้สึกลบหลู่สิ่งศักดิ์สิทธิ์
559.362 -> อืม
560.489 -> เขาก็ต้องมีความคิดอีกชุดหนึ่งว่า
562.124 -> ฉันไม่ได้คิดแบบนั้นนะ
563.49 -> ฉันรู้สึกบูชาเทิดทูนนะ
565.532 -> คือยังไงก็ต้องคิดอีกแบบหนึ่งขึ้นมา
567.754 -> มันเหมือนความคิดนี้ต้องมาซ้อน
มาล้างความคิดชุดเดิม
571.626 -> แต่ไม่ได้เห็นเป็นพฤติกรรม
ที่แสดงออกมาว่าย้ำทำ
575.077 -> [เสียงดนตรี]
580.077 -> พอพูดถึงโรคย้ำคิดย้ำทำ
582.49 -> ผู้ฟังหลาย ๆ ท่านเริ่มสงสัยแล้วว่า
584.703 -> อะไรคือเหตุปัจจัย
ที่ทำให้เกิดโรคนี้ขึ้นมาได้บ้าง
589.106 -> ค่ะ โรคทางจิตเวชนี่
591.201 -> จะไม่ได้มีปัจจัยใดปัจจัยเดียว
ที่เป็นตัวอธิบาย
594.38 -> ครับ
594.648 -> ว่าเขาป่วยจากสาเหตุนี้นะเท่านั้นนะคะ
597.049 -> ส่วนใหญ่ก็จะรวม ๆ กันนะคะ
598.948 -> ถ้าแยกก็คือปัจจัยทางด้านชีวภาพ
600.991 -> ส่วนใหญ่ก็คือพันธุกรรมมีส่วน
603.494 -> แฝด ไข่ใบเดียวกัน
605.623 -> โอกาสเป็นสูงมากนะคะ
607.275 -> ที่แฝดคนนึงเป็น อีกคนนึงก็มันจะเป็นนะคะ
610.065 -> เกิน 50% นะคะ
612.188 -> ยีนบางตัวที่ผิดปกตินะคะ
615.958 -> สารสื่อประสาท การทำงานของสมอง
618.208 -> ที่มีผลต่อการทำงานของสารสื่อประสาท
ประเภทเซโรโทนินถ้าทำงานผิดปกติไป
624.762 -> ก็มีส่วนที่จะทำให้เป็นโรคนี้นะคะ
627.904 -> ปัจจัยทางด้านจิตใจและสังคม
630.41 -> ถ้าเขาเผชิญกับความเครียด ความกดดัน
635.44 -> หรือว่าการเปลี่ยนแปลงในชีวิตที่มาก
637.475 -> ก็อาจจะเป็นปัจจัยที่ทำให้เกิดขึ้นก็ได้
640.757 -> บางคนค่ะ เกิดขึ้นหลังจากที่คลอดบุตร
644.323 -> ต้องเลี้ยงลูก
645.462 -> ตรงนี้เขาอาจะเริ่มมีย้ำคิดย้ำทำได้
648.435 -> หรือที่ได้เรียนไปเมื่อสักครู่ว่าโควิดนะคะ
652.474 -> สถานการณ์บางอย่าง
เร้าให้มันเกิดขึ้นได้ง่ายขึ้น
657.776 -> ที่อาจารย์กานต์พูดถึงหลังจากคลอดบุตร
660.697 -> แล้วอาจจะมีอาการย้ำคิดย้ำทำนี่
663.136 -> ดูเหมือนว่าช่วงวัย
ก็มีผลด้วยหรือเปล่าครับว่า
666.806 -> ความเสี่ยงในการเป็นโรคย้ำคิดย้ำทำ
อาจจะมากกว่าในช่วงวัยอื่น
670.516 -> ใช่เลยค่ะอาจารย์
671.868 -> เขาจะบอกว่าส่วนใหญ่
ที่มักจะเกิดย้ำคิดย้ำทำในครั้งแรกขึ้น
676.023 -> จะอยู่ในช่วงวัยรุ่นค่ะ
677.552 -> - จริง ๆ เริ่มตั้งแต่วัยรุ่นเลยนะคะ
- วัยรุ่นเลยหรือครับ
679.821 -> 10 กว่าจนถึง 20 กว่าอะไรอย่างนี้นะคะ
683.659 -> มักจะเกิดขึ้นมาก
685.905 -> โอกาสเกิดหลังอายุนี้มีไหม มีนะคะ
688.575 -> แต่ว่าหลัง 30 เลยนี่
เกิดขึ้นครั้งแรกนี่น้อยนะคะ
693.247 -> บางทีจะต้องสืบสาวไปว่า
695.178 -> ตอนเรียนหนังสือช่วงวัยรุ่นนี่
696.64 -> แอบเป็นแล้วบ้างไหมอะไรอย่างนี้ค่ะ
อันนี้จะพบบ่อยกว่า
699.461 -> อ๋อ เข้าใจแล้ว
700.935 -> ผู้ป่วยที่เป็นโรคย้ำคิดย้ำทำนี่ครับ
703.392 -> มีวิธีในการจำแนกไหมครับว่า
นี่เป็นรุนแรงน้อยหน่อย รุนแรงมากหน่อยไหม
708.12 -> มีค่ะ
708.9 -> ส่วนใหญ่เราจะแยกตามว่า
710.592 -> เขารู้หรือเปล่าว่าบริบท
ของการย้ำคิดย้ำทำของเขานี่
714.389 -> มันไม่ควรจะเป็นอย่างนั้นนะคะ
716.669 -> คือเขาพอจะประเมินตัวเองได้ไหม
719.084 -> อันนี้เป็นระดับความรุนแรงของย้ำคิดย้ำทำ
721.975 -> ถ้าเป็นผู้ป่วยที่รุนแรงนะคะ
725.163 -> จะมีไปถึงว่า…เขาเริ่มแยกไม่ได้แล้วค่ะ
728.166 -> ว่านี่เป็นสิ่งที่เขาไม่ควรจะคิด
ไม่ควรจะทำแบบนี้นะ
731.812 -> เราเรียกว่าแบบ…เขาเริ่มรู้ตัวน้อยนะคะ
735.032 -> หรือว่าบางคนนี่ค่ะ
736.958 -> ก็จะคิดไปเลยแหละว่า...แบบนี้ใช่
740.644 -> มันเหมือนกลมกลืนไปกับความคิด
ความจริง ความอะไรนี่มันแยกไม่ได้แล้ว
745.358 -> แบบนี้อาการนี่มีเหมือนกัน
ที่คล้ายกับคนที่ป่วยทางจิต
749.362 -> บางคนคือหลงผิดว่า
เออ...เขาต้องตำหนิเราแน่ ๆ ต้องไปขอโทษเขา
754.489 -> แบบนี้ค่ะ มันแยกยาก
756.202 -> อันนี้คือถือว่าเป็นเคสที่รุนแรงนะคะ
759.044 -> ผู้ป่วยส่วนใหญ่ที่เข้ามา
ปรึกษากับอาจารย์กานต์ครับ
761.761 -> เป็นในระยะไหนแล้วครับส่วนใหญ่
763.854 -> - ส่วนใหญ่นะคะ รู้ตัวนะคะ
- อ๋อ รู้ตัว
766.774 -> แต่ว่าเสียเวลามาก เสียงานเสียการ
770.73 -> ก็จะเข้ามาปรึกษานะคะ
772.659 -> บางคนค่ะ เป็นโรคร่วม
775.084 -> เพราะต้องบอกว่า โรคย้ำคิดย้ำทำนี่ค่ะ
777.901 -> มีโรคร่วมที่เกิดขึ้นพร้อมกับย้ำคิดย้ำทำ
เยอะนะคะ
782.518 -> ครับ
782.926 -> อันดับ 1 อันดับ 2 ที่ฮิต ๆ เลยก็คือ
โรคซึมเศร้า แล้วก็โรคในกลุ่มวิตกกังวล
788.794 -> เช่น วิตกกังวลทั่ว ๆ
เป็นแพนิก อะไรอย่างนี้ค่ะ
792.306 -> ครับ
792.703 -> บางครั้งนี่เข้ามาด้วยโรคร่วม
795.791 -> อ๋อ
796.577 -> แล้วเขาก็กระซิบเพิ่มว่าเขามี
น่าจะเป็นย้ำคิดย้ำทำด้วยนะคะ
801.871 -> ครับ
802.213 -> ก็เพิ่มความเข้มข้นของการเจ็บป่วยไปนะคะ
806.072 -> ก็เหมือนต้องรักษาไปคู่กันก็มีค่ะ
808.811 -> [เสียงดนตรี]
814.01 -> ถ้าเราบอกว่า เราเริ่มเห็นอาการตัวเองแล้ว
817.499 -> เราคิดว่าเราคงจะมีอาการโรคย้ำคิดย้ำทำแล้ว
821.891 -> มันคงจะไม่ใช่แค่บุคลิกภาพแล้ว
824.419 -> เข้าไปปรึกษาคุณหมอแล้ว
826.242 -> มันมีวิธีในการที่จะรักษาโรคย้ำคิดย้ำทำ
อะไรกันอยู่บ้างครับตอนนี้ครับ
830.274 -> ค่ะ
831.116 -> ก็ต้องบอกว่ารักษาได้
และรักษาได้หลายวิธี
835.31 -> การรักษานี่นะคะ อย่างแรกก็คือ
เรื่องของการรับประทานยา
839.117 -> ยาก็จะเป็นยาในกลุ่มเดียวกันกับ
ที่รักษาโรคซึมเศร้า
843.23 -> และก็โรควิตกกังวลนะคะ
845.44 -> ตรงนี้จะเน้นที่ยาที่เพิ่มเซโรโทนิน
848.308 -> ทำให้เซโรโทนินเพิ่มขึ้นในสมองบางส่วน
851.969 -> โดยเฉพาะส่วนหน้าอะไรอย่างนี้นะคะ
854.112 -> ก็มียาหลากหลายให้เลือกนะคะ
856.344 -> สามารถมาปรึกษาหมอได้นะคะ
858.393 -> การรักษาแบบอื่นที่จะแนะนำด้วยนะคะ
861.28 -> หรือว่าเขาบอกว่าถ้าเกิดอาการรุนแรง
ก็ให้รักษาคู่กันนะคะ
866.236 -> ก็คือการรักษาแบบใช้วิธีการจิตบำบัด
869.045 -> จิตบำบัด
869.793 -> แนะนำพฤติกรรมบำบัด
871.402 -> พฤติกรรมที่เราจะเน้นเลยก็คือ
การที่ให้เขาเข้าใจโรคก่อนนะคะ
876.972 -> ว่าเขาต้องมีทั้งคิด แล้วก็อาจจะมีทำ
879.789 -> ครับ
880.964 -> การคิดกับการทำเป็นสิ่งที่
มันเหนี่ยวนำซึ่งกันและกัน
885.918 -> ถ้าคิดแล้วเกิดความวิตกกังวล
889.169 -> เกิดความทุกข์ ความไม่สบายใจนี่ค่ะ
891.649 -> มันจะเป็นสารหล่อลื่น ทำให้เกิดการทำ
895 -> การทำ
895.73 -> ใช่ ทีนี้การที่เราให้พฤติกรรมในการบำบัดเขา
เราต้องบอกว่า
901.373 -> ถ้าเกิดว่ามีสถานการณ์
ที่เร้าให้เขาคิดขึ้นมาอย่างนี้ค่ะ
905.921 -> เขาอยู่กับความคิด
907.818 -> แต่ถ้าเขาจะดีขึ้นได้ เขาต้องไม่ทำ
910.422 -> โอเค
912.47 -> - คิด แต่ไม่ทำ
- คิด แต่ไม่ทำ
914.608 -> ใช่ค่ะ ภาษาอังกฤษเรียกว่า
Exposure and Response Prevention
920.299 -> ให้ไป Exposure กับสถานการณ์
ที่อาจจะเร้าความกังวลได้
924.7 -> ทำให้มีความคิดแบบนั้นได้
926.529 -> ครับ
926.807 -> เจอความสกปรกได้
928.406 -> เขาอยู่กับความกังวล ความทุกข์ใจนั้น
หลังจากที่มีความคิดนั้นเกิดขึ้น
934.573 -> อยู่ แล้วก็ดูมันไป
936.76 -> แล้วก็ไม่ทำค่ะอาจารย์
939.276 -> - ยากเหมือนกันนะคะ
- ยากเหมือนกัน
942.139 -> ต้องฝึกปฏิบัติ ทำบ่อย ๆ เขาบอกว่าต้องบ่อย ๆ
945.879 -> ต้องบ่อย ๆ ด้วย
946.717 -> ถึงจะเห็นว่า มันมีความเปลี่ยนแปลงว่า
950.119 -> เออ...ความกังวล ความไม่สบายใจนั้น
953.599 -> มันเบาลงได้นะ
954.963 -> คือนี่เป็นธรรมชาติของโรคว่าจริง ๆ แล้วนี่
957.598 -> ความไม่สบายใจนี่มันสามารถเบาลงได้
960.939 -> แล้วก็มันไม่ได้เบาลงได้ด้วยการทำเสมอไป
964.608 -> จริง ๆ คือด้วยการไม่ทำ
966.515 -> อืม ครับ
967.455 -> เรามีเรื่องของยาแล้ว
968.712 -> เรามีเรื่องของจิตบำบัดแล้ว
มีวิธีรักษาอื่นอีกไหมครับ
971.79 -> ค่ะ ก็จะมีการรักษาในแบบอื่นนะคะ
ซึ่งเป็นรูปแบบใหม่
975.621 -> ถือว่าใหม่สำหรับรักษาย้ำคิดย้ำทำนะคะ
978.32 -> ก็คือการใช้เครื่องกระตุ้นสมอง
ด้วยสนามแม่เหล็ก
982.039 -> ตรงนี้ก็จะใช้ได้เหมือนกันนะคะ
984.002 -> แต่ว่าอาจจะแตกต่างในคนที่รักษาโรคซึมเศร้า
กับย้ำคิดย้ำทำนี่ค่ะ
989.539 -> บริเวณที่กระตุ้นสมองนี่
เป็นบริเวณที่แตกต่างกันค่ะ
993.917 -> อาจารย์ครับ
นอกจากผู้ที่เป็นโรคย้ำคิดย้ำทำนี่
997.802 -> นอกจากคนกลุ่มนี้ที่เขาจะรู้สึกว่า
มันมีผลกระทบต่อชีวิตประจำวันเขาแล้วนี่
1002.16 -> ผมเชื่อว่าคนที่อยู่รอบข้างเอง
ก็คงจะได้รับผลกระทบอยู่เหมือนกัน
1006.614 -> อาจารย์มีข้อแนะนำอย่างไร
สำหรับคนที่อยู่รอบข้างบ้างไหมครับ
1009.449 -> ค่ะ
1010.388 -> ต้องบอกว่าหมอเห็นใจทั้งคนที่ป่วย
แล้วก็คนที่อยู่รอบข้างนะคะ
1014.359 -> เพราะว่าการย้ำคิดย้ำทำนี่
มันส่งผลจริง ๆ นะคะ
1018.778 -> มันเสียเวลาคนรอบข้าง
แล้วก็เขาไม่รู้จะปฏิบัติตัวอย่างไร
1022.822 -> แต่หมอก็มีคำแนะนำค่ะว่า
1024.254 -> การปฏิบัติตัวนี่ก็คือ
1025.8 -> หนึ่งเลย ต้องรู้ว่า
เขาไม่ได้ตั้งใจที่จะทำนะคะ
1029.822 -> เพราะฉะนั้นถ้าเลี่ยงได้ ก็คือว่าไม่กดดัน
1033.969 -> เพราะว่าถ้ากดดัน
หรือบีบบังคับทำให้กังวลมากขึ้น
1037.861 -> ก็จะทำให้ย้ำคิดย้ำทำนี่เป็นมากขึ้น
1040.896 -> จะมีบางเคสค่ะที่ตอบสนองกับผู้ป่วยนี่
ตลอดทุกครั้งเลยนะ
1046.222 -> เพราะว่าเห็นใจมากนะคะ
1048.277 -> เช่น ถ้าเกิดถามว่าทำหรือยัง
1050.96 -> คุณแม่ของผู้ป่วยก็จะตอบว่า
1052.83 -> ทำแล้ว ทำแล้ว ทำแล้ว ต่อไปเรื่อย ๆ นะคะ
1055.736 -> ซึ่งตรงนี้เป็นการทำให้อาการ...
1058.276 -> มันก็เหมือนกับเติมเชื้อไฟอยู่เรื่อย ๆ ด้วย
1060.901 -> เพราะฉะนั้นนี่ แบบนี้ก็ไม่แนะนำเช่นกัน
1064.443 -> แต่อีกแบบหนึ่งก็คือ ทำแทนเลยก็มี
1068.087 -> ทำแทนเลย
1068.777 -> ทำแทนเลยก็คือ
ได้ งั้นเราจะเปิดประตูให้ตลอดเวลา
1073.279 -> ก็คือว่าผู้ป่วยไม่ต้องไปจับลูกบิดอะไรเลย
1076.16 -> แบบนี้ก็ไม่แนะนำให้ทำเหมือนกัน
1078.389 -> หรือว่าเป็นเหมือนกับเพิกเฉย เฉยเมย
แล้วก็แบบ...เอือมระอาไปเลย
1083.658 -> อันนี้มันอาจจะทำให้มีภาวะอื่นแทรกเข้ามาได้
1087.651 -> คือเขาอาจจะรู้สึกแย่กับตัวเอง
รู้สึกเป็นภาระ อะไรอย่างนี้นะคะ
1093.152 -> ก็อาจจะทำให้แบบ…โรคร่วม
1095.591 -> อย่างเช่น โรคซึมเศร้าอะไรอย่างนี้
มันก็เกิดขึ้นมาด้วยค่ะ
1098.848 -> ครับ
1099.412 -> ผมว่านอกจากจะไม่กดดันแล้ว
1100.913 -> การที่เราช่วยดูแลเขา
1102.939 -> ค่ะ
1103.384 -> ถ้าเผื่อเขาจะต้องมีนัดไปพบคุณหมอ ก็พาไป
1106.551 -> ก็ถือว่าเป็นซัพพอร์ตอย่างหนึ่งที่คนรอบข้าง
สามารถจะช่วยเหลือได้ด้วยเช่นกัน
1110.167 -> ใช่ค่ะ แล้วก็ชื่นชมถ้าเกิดเขาทำได้
1112.902 -> เช่น วันนี้เขาทำน้อยลง ถามน้อยลงนะ
อะไรอย่างนี้ค่ะ
1116.914 -> แล้วก็ให้กำลังใจได้ค่ะ
1119.374 -> เข้าไปพบคุณหมอแล้ว
1121.007 -> มีซัพพอร์ตจากคนรอบข้างแล้ว
1122.667 -> ค่ะ
1123.009 -> โรคนี้มันสามารถจะหายขาดได้ไหมครับ
1124.97 -> โรคนี้สามารถหาย
แล้วก็ดีขึ้นได้อย่างมากเลยนะคะ
1128.262 -> มีคนไข้ที่หมอคิดว่า
โอ้…อาการเขาเป็นมากเลยนะคะ
1131.136 -> แล้วก็ภายใน 2 ปีอะไรอย่างนี้ค่ะ
1134.304 -> อาการเขาก็ดีขึ้นจนแทบไม่มีเลยนะคะ
1136.969 -> แต่หมอก็จะแนะนำเขาว่า
โรคนี้สามารถกลับมาเป็นซ้ำได้นะคะ
1141.533 -> คือไม่สามารถที่จะการันตีได้ว่า
ครั้งนี้จะหายขาดเลย ไม่เป็นอีก
1147.486 -> หมออยากให้เขาตระหนักว่า
1149.125 -> ในเมื่อมันกลับเป็นซ้ำได้
เขาแค่ต้องดูแลตัวเองดี ๆ นะคะ
1154.263 -> เขาต้องทราบว่าสิ่งที่จะเป็นปัจจัยกระตุ้นเขา
มีอะไรบ้างค่ะ
1159.039 -> ครับ
1159.455 -> แล้วจะทำอย่างไร
ถึงจะหลีกเลี่ยงปัจจัยกระตุ้นเหล่านั้นได้
1162.654 -> ค่ะ หนึ่งเลยนะคะ
คือถ้ายังต้องรับประทานยาอยู่นะคะ
1166.92 -> ให้รับประทานยาต่อ
1168.723 -> อย่าเพิ่งลดปริมาณยา
หรือว่าอย่าเพิ่งหยุดยาเอง
1173.101 -> เพราะว่าการรักษาที่มันกำลังดีอยู่
1176.216 -> เป็นปัจจัยส่งเสริมเลยว่า
1178.316 -> เขาจะห่างโรคนี้ไปอีกนานนะคะ
1181.696 -> ต่อมาก็คือการงดใช้สารเสพติด
1185.622 -> มีเหมือนกันค่ะช่วงโควิด
มีคนแวะไปใช้อย่างอื่นอีกมากมาย
1189.696 -> ไม่ได้มาโรงพยาบาลนะคะ
ไปใช้สมุนไพร ไปใช้อย่างอื่นนี่ค่ะ
1193.815 -> อันนี้ก็ทำให้อาการเป็นมากขึ้นได้นะคะ
1197.164 -> แล้วก็นอกจากนั้นค่ะ
ถ้าเกิดเขาได้รับวินิจฉัยว่าเขามีโรคร่วม
1200.639 -> ครับ
1201.154 -> สมมุติเป็นโรคซึมเศร้าด้วย
เป็นโรคอื่น ๆ ด้วยนี่
1203.972 -> ก็ให้เขารักษาแล้วก็ติดตามโรคนั้นด้วย
ว่าสงบแล้วหรือยัง
1209.08 -> ส่วนปัจจัยที่อาจจะเลี่ยงได้บ้างไม่ได้บ้าง
1211.523 -> ก็คือว่าถ้ามันมีเหตุการณ์ใหญ่ ๆ
1213.642 -> มีอะไรที่ทำให้รู้สึกเครียด กดดันมาก
1217.918 -> ก็ให้เขารีบรู้ตัวว่า
1220.607 -> เหตุการณ์นี้มันอาจจะเป็นปัจจัยกระตุ้นได้นะ
1223.319 -> พยายามจัดการนะคะ
พยายามลดความเครียด ความวิตกกังวล
1226.835 -> ต่อสถานการณ์ที่เกิดขึ้นค่ะ
1228.593 -> อาจารย์ครับ ดูเหมือนว่า
ความเครียด แล้วก็ความวิตกกังวลนี่
1230.903 -> เป็นตัวกระตุ้นความย้ำคิดย้ำทำ
1233.536 -> อาจารย์มีวิธีในการที่จะจัดการ
กับความเครียดนี้อย่างไรบ้างไหมครับ
1236.949 -> ค่ะ สำหรับคนทั่วไป
หรือว่าคนที่เป็นโรคย้ำคิดย้ำทำอย่างเดียว
1241.16 -> ก็แนะนำให้หากิจกรรมที่ผ่อนคลาย
1245.493 -> และสามารถเบี่ยงเบนจากความเครียดนั้นได้
1248.893 -> เป็นกิจกรรมที่ชอบนะคะ
1250.886 -> ก็จะดีนะคะ
1252.32 -> ออกกำลังกาย
อันนี้ช่วยหมดในหลาย ๆ โรคเลยนะคะ
1256.112 -> แล้วก็สำหรับคนที่มีโรคร่วม
1258.983 -> เช่น ถ้าแพทย์ชี้แจงไปว่า
คุณมีโรควิตกกังวลด้วยนะ
1263.091 -> คุณมีโรคซึมเศร้าด้วยนะ
1265.293 -> อันนี้ก็ต้องอย่าลืมเช็กค่ะว่า
1267.313 -> เราได้ดูแลโรคร่วมแล้วดีหรือยัง
1270.73 -> เช่น ยังต้องรับประทานยาอยู่ไหม
1273.635 -> ต้องห่างจากการใช้สารเสพติด
1276.875 -> หรือยาสมุนไพรอื่น ๆ ที่ไปหาซื้อเองด้วย
1280.84 -> อันนี้ก็จะช่วยทำให้โรคร่วมสงบด้วยนะคะ
1285.735 -> ตอนนี้ผมเชื่อว่า
คุณผู้ฟังที่รับฟังมาถึงช่วงนี้แล้ว
1289.476 -> ได้ข้อมูลค่อนข้างจะครบแล้วล่ะ
1291.68 -> ว่าอาการเป็นอย่างไร
ความรุนแรงของมันเป็นอย่างไร
1295.082 -> เหตุปัจจัยอะไรที่นำมาสู่โรคย้ำคิดย้ำทำ
1297.874 -> และวิธีการรักษา
1299.304 -> ในช่วงสุดท้าย ผมจะชวนให้อาจารย์กานต์
ได้ฝากถึงคุณผู้ฟังคุณผู้ชมที่ฟังมาถึงตรงนี้
1304.702 -> เกี่ยวกับโรคย้ำคิดย้ำทำอีกสักทีครับ
1306.615 -> สำหรับผู้ป่วยที่สงสัยว่าตัวเองเป็น
1310.6 -> หรือว่าเป็นแล้ว รวมถึงคนในครอบครัวนะคะ
1314.44 -> ต้องบอกว่าโรคย้ำคิดย้ำทำ
ไม่ใช่แค่รอบคอบอย่างเดียว
1318.488 -> คน ๆ นั้น เขาไม่ได้ตั้งใจ
ที่จะให้เกิดเหตุการณ์
1322.397 -> หรือว่าสถานการณ์ พฤติกรรมแบบนั้นเกิดขึ้น
1326.021 -> ให้อยู่ด้วยความเข้าใจนะคะ
1328.23 -> ถ้าเกิดว่าได้รับคำแนะนำแล้วนะคะ
1331.082 -> ก็ให้รับประทานยา
1333.124 -> แล้วก็พยายามไม่ทำ
1335.344 -> การไม่ทำก็จะส่งเสริมทำให้โรคนี้ดีขึ้น
แล้วก็หายไวนะคะ
1341.143 -> ถ้าเกิดว่าทำทุกอย่างแล้วไม่ได้ผล
ปรึกษาจิตแพทย์นะคะ
1346.561 -> ยินดีที่จะให้คำแนะนำ แล้วก็รักษาค่ะ
1350.006 -> วันนี้ต้องขอขอบคุณ
ผศ.พญ.กิติกานต์ ธนะอุดม
1353.511 -> อาจารย์ประจำภาควิชาจิตเวชศาสตร์
1355.383 -> คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล
มหาวิทยาลัยมหิดล
1358.167 -> ที่มาพูดคุยกับเราในเรื่องของโรคย้ำคิดย้ำทำ
1361.522 -> ขอบคุณอาจารย์มากครับผม
1362.663 -> ค่ะ สวัสดีค่ะ
1364.239 -> แล้วกลับมาพบกับรายการ Well-Being
สุขภาพดี ชีวิตดีสร้างได้
1368.275 -> ในทุกแพลตฟอร์มของ Mahidol Channel
1370.585 -> กับผมอาจารย์เต้ ระพี บุญเปลื้อง
ได้ใหม่ในครั้งหน้านะครับ
1373.733 -> อย่าลืมติดตามว่าครั้งหน้า
เราจะพูดคุยกันเรื่องอะไร
1376.311 -> วันนี้ผมและอาจารย์กานต์
ลาไปก่อนครับ สวัสดีครับ
1381.504 -> พบกับ Well-Being
สุขภาพดี ชีวิตดีสร้างได้
1386.053 -> ทุกวันจันทร์เวลา 18:00 น.
1388.442 -> ที่ Mahidol Channel Podcast
1390.387 -> ผ่านช่องทาง Facebook Mahidol Channel
1392.906 -> YouTube Mahidol Channel
1394.767 -> Apple Podcasts
1396.039 -> Spotify
1397.232 -> Anchor
1398.176 -> Joox
1398.899 -> [เสียงดนตรี]
1401.678 -> ดำเนินรายการโดยอาจารย์เต้
ระพี บุญเปลื้อง
1404.902 -> [เสียงดนตรี]
ที่มา https://www.youtube.com/watch?v=0T4VI2bTggQ