
ระบบเลือกตั้งที่เป็นประชาธิปไตยที่สุด??
ระบบเลือกตั้งที่เป็นประชาธิปไตยที่สุด??
ระบบเลือกตั้งที่เป็นประชาธิปไตยที่สุด??
ด้วยความที่ไทยมีรัฐประหารบ่อย ทำให้เรามักจะเถียงกันแค่ว่า จะมี หรือไม่มีเลือกตั้งดี
แต่จริง ๆ ต่อให้มีเลือกตั้ง เราก็ต้องเถียงกันต่อด้วยว่า ระบบเลือกตั้งจะใช้แบบไหน เพราะแต่ละระบบก็สะท้อนเจตจำนงของประชาชนได้ไม่เท่ากัน …เดี๋ยวพูดให้ฟัง
วิดีโอนี้เป็นการร่วมมือกันระหว่าง Common School โดยคณะก้าวหน้า และ พูด เปิดความเป็นไปได้ใหม่ของ Explanatory video ที่จะ ‘พูด’ เพื่อติดอาวุธทางปัญญาให้กับสังคม เพราะการชนะในทางการเมือง ต้องเริ่มจากการชนะในทางความคิด
#CommonSchoolxPud
Facebook:
https://www.facebook.com/pudproduction
Content
1.916 -> มันมีคำถามหนึ่งที่น่าสนใจมากคือ
4.541 -> ระบบเลือกตั้งแบบไหน ที่จะสะท้อนเจตจำนงของประชาชนได้ดีที่สุด
8.75 -> คำถามนี้ เราเชื่อว่า จะมีคนจำนวนหนึ่งบอกว่า
11.541 -> เห้ย! มีคำถามแบบนี้ด้วยอ๋อ!?
13.708 -> การเลือกตั้งก็คือ การสะท้อนเจตจำนงประชาชนอยู่แล้วป่ะ?
17.375 -> แต่ลองคิดดูนะ การเลือกตั้งมันก็ไม่ได้มีแบบเดียว จริงป่ะ?
21 -> ในสวิตเซอร์แลนด์ หรือว่าโรจาวา
22.916 -> เค้ามีระบบที่เรียกว่า ประชาธิปไตยทางตรง
25.708 -> คือ แทนที่จะให้คนเลือกผู้แทน ก็ให้คนเลือกนโยบายโดยตรงเลย
30 -> จะเอา ไม่เอา
31.083 -> เช่น จะขึ้นภาษีมั้ย จะสร้างโรงพยาบาลใหม่มั้ย
34.541 -> ก็เลือกกันเลย ไม่ต้องผ่านตัวแทน
36.916 -> เห็นป่ะว่า แค่นี้มันก็ต่างกันละ
40.333 -> ส่วนตัวเราว่า เลือกนโยบายเลยโดยตรง
43.166 -> มันสะท้อนความต้องการของคนได้มากกว่า
46.416 -> แต่วิดีโอนี้ไม่ได้จะพูดเรื่อง
48.291 -> ประชาธิปไตยทางตรง vs ประชาธิปไตยแบบมีผู้แทน
52.125 -> อันนั้นเราเคยเล่าไปแล้ว ในวิดีโอเกี่ยวกับสวิส แล้วก็โรจาวา
57 -> วันนี้เราอยากจะตั้งคำถามว่า
58.875 -> ถ้าเรายังจะอยู่ในระบบประชาธิปไตยแบบมีผู้แทนต่อไป
62.458 -> การเลือกตั้งแบบไหน ที่จะสะท้อนได้ดีที่สุดว่า
65.666 -> ประชาชนต้องการนักการเมืองหรือพรรคการเมืองไหน มาเป็นตัวแทน
72.375 -> เพื่อจะอธิบายว่า ทำไมการเลือกตั้งบางระบบถึงเมคเซ้นส์กว่าอีกระบบ
76.75 -> เราต้องเข้าใจข้อจำกัดของการเลือกตั้งแบบแบ่งเขตก่อน
81.166 -> ปกติ ก่อนปี 40
83.208 -> ไทยเลือกตั้งแบบแบ่งเขต มีบัตรใบเดียว
86.5 -> ถ้า ส.ส. พรรคคุณชนะเขตนั้น คุณก็ได้ไป 1 ที่นั่ง
90.75 -> ถ้าชนะ 30 เขต ก็ได้ไป 30 ที่นั่ง
94.125 -> ลองคิดดูนะว่า ถ้ามีพรรคอยู่พรรคหนึ่ง ชื่อพรรค C
98.25 -> มีคนราว ๆ 20% ของประเทศ สนับสนุนพรรคนี้
101.791 -> แต่ในประเทศมีพรรคการเมืองใหญ่ 2 ขั้ว
104.458 -> ที่มีอิทธิพลสูง แล้วก็มักจะชนะการเลือกตั้งตลอด
107.875 -> คือ พรรค A กับ B
110 -> มันก็เป็นไปได้ถูกมั้ย ที่ 2 พรรคนี้จะชนะทุกเขตเลย
113.791 -> แล้วต่อให้พรรค C พยายามแค่ไหน ก็ได้แค่ที่ 2 หรือว่าที่ 3
118.833 -> สรุป พรรค C ได้ 0 ที่นั่ง ก็เลยไม่มีตัวแทนในสภาเลย
122.958 -> ทั้งที่คนก็ชอบพรรคนี้ตั้ง 20%
126.291 -> คำถามคือ เสียงของคน 20% เราจะไม่แคร์หรอ
129.875 -> จะให้มันสาบสูญไป เพราะแค่ในแต่ละเขต
132.333 -> ไม่มีคนสนับสนุนพรรค C มากพอที่จะชนะหรอ?
135.625 -> ในไทย มันก็เลยมีการเปลี่ยนระบบการเลือกตั้งเป็นแบบปี 40
139.208 -> ซึ่งโหวตบัตร 2 ใบ
140.458 -> ใบแรกโหวต ส.ส. ในเขตตัวเอง เหมือนเดิมเลย
143.958 -> แต่ใบสอง ให้โหวตว่าชอบพรรคไหน
146.708 -> ใบที่สองใช้ชี้วัดว่า ทั้งประเทศมีคนชอบพรรคไหนคิดเป็นสัดส่วนเท่าไหร่
151.791 -> ไม่ใช่แค่ในเขตนั้นคนชอบ ส.ส. คนไหนอย่างเดียว
155.458 -> การเลือกตั้งแบบนี้เรียกว่า “การเลือกตั้งแบบบัญชีรายชื่อ”
159.458 -> ส่วนทำไมเค้าเรียกว่า “แบบบัญชีรายชื่อ”
161.625 -> อันนี้ฟังไปเดี๋ยวจะเข้าใจ โอเค?
163.875 -> การเลือกแบบบัญชีรายชื่อคือ ระบบหนึ่งที่เอามาแก้ปัญหาที่เราบอก
167.916 -> เช่น สมมติพรรคที่ว่า ชนะ 0 เขตเหมือนเดิม
171.458 -> เค้าก็ยังได้ที่นั่งบ้าง ถูกมั้ย เพราะคนสนับสนุนเค้า 20%
175.666 -> ระบบปี 40 ของไทยมองผ่าน ๆ มันก็ฟังดูดี
179.5 -> แต่ในความเป็นจริง มันแทบไม่ได้แก้ปัญหาหลักเลย
182.708 -> เพราะว่า 1. เค้าก็คิดจำนวนที่นั่งของแบบแบ่งเขต
186.75 -> กับแบบบัญชีรายชื่อ แยกกันอยู่ดี
189.291 -> และ 2. เค้าก็ยังให้ความสำคัญกับแบบแบ่งเขตมากกว่าอยู่
193.125 -> สมมติแบบแบ่งเขตมี 500 ที่นั่ง แบบบัญชีรายชื่อมี 100 ที่นั่ง
197.541 -> สองพรรคใหญ่ เล่นเอาไป 300 กับ 200 ที่นั่งละ
201.083 -> ระบบบัญชีรายชื่อ ทำให้สองพรรคใหญ่ได้ที่นั่งเพิ่มไปอีก
204.833 -> คนละ 50 กับ 30 ที่นั่งตามลำดับ
207.791 -> กลายเป็น 350 กับ 230 ที่นั่ง
211.083 -> ส่วนพรรค C ของเราได้ไป 20 ที่นั่งอย่างที่บอก
214.166 -> สรุปคือ 350 230 และ 20
218.208 -> เห็นมั้ย ว่ามันก็ยังเอื้อประโยชน์ให้พรรคใหญ่อยู่ดี
221.833 -> มันก็เลยนำมาสู่อีกระบบหนึ่งคือ ระบบเลือกตั้งแบบสัดส่วนผสม
226.208 -> หรือ mixed-member proportional
228.125 -> หรือ MMP
230.166 -> MMP เป็นระบบที่ฟังผ่าน ๆ เหมือนระบบปี 40 เลย
233.875 -> มีบัตร 2 ใบเหมือนกัน มีคะแนนเขตกับคะแนนพรรคเหมือนกัน
237.958 -> แต่ที่ต่างกันคือ แบบ MMP เลือกตั้งแบบแบ่งเขตใช้กำหนดแค่ว่า
242.541 -> ส.ส. คนไหนจะมาเป็นตัวแทนเท่านั้น
245.041 -> สิ่งที่ใช้กำหนดสัดส่วนที่นั่งในสภาของแต่ละพรรคจริง ๆ คือ แบบบัญชีรายชื่อ
250.458 -> มันคือยังไง?
252.166 -> สมมติกรณีเดิมเลย พรรค C คนชอบ 20% แต่ชนะ 0 ที่นั่ง
257.708 -> แทนที่จะเอาจำนวนที่นั่งจาก ส.ส. แบบบัญชีรายชื่อไปโปะแบบแบ่งเขต
262.333 -> เค้าก็ใช้สัดส่วนคะแนนโหวตของพรรคกำหนดจำนวนที่นั่งไปเลย
266.291 -> เมื่อกี้เราบอกว่า ที่นั่งมันเป็น 500 + 100 ใช่ป่ะ
270.666 -> ซึ่งก็คือ 600
272.041 -> คราวนี้พรรค C ไม่ได้ได้แค่ 20% ของ 100 ละ
275.833 -> แต่ได้ 20% ของ 600 เลย
277.875 -> ซึ่งก็คือ 120 ที่นั่ง
279.958 -> เห็นป่ะว่า ตอนนี้สภาของเรามันสะท้อนละว่า..
283.916 -> คนในประเทศนิยมพรรคไหน
286.166 -> แต่ก่อนจะไปต่อ เราขออธิบายคำว่า “บัญชีรายชื่อ” แป๊ปนะ
290.625 -> ในเมื่อที่นั่งทั้งหมดของพรรค C ไม่ได้มาจาก ส.ส. แบบแบ่งเขต
294.916 -> เพราะเค้าไม่ชนะเลยสักเขต ถูกมั้ย?
296.958 -> ที่นั่งพวกนี้ ก็จะต้องเป็นของ ส.ส. ที่มาจาก
299.625 -> รายชื่อที่พรรคเลือกกันขึ้นมา
301.75 -> หรือก็คือ “ส.ส. บัญชีรายชื่อ”
304.208 -> หรือ “ส.ส. party list” นั่นเอง
307.208 -> เอาล่ะ
307.666 -> แต่ว่า ทำให้สัดส่วนพรรคมันสอดคล้องกับความนิยมจริงขึ้นเนี่ย มันดียังไง?
312.833 -> ก่อนอื่น… ที่เรายกตัวอย่างมามันคือกรณี extreme นิดหนึ่ง
316.666 -> มี แค่ 3 พรรค แล้ว 2 พรรคคือใหญ่คับฟ้า
319.625 -> ในความเป็นจริง มีพรรคการเมืองหลายพรรคมาก
321.958 -> มีตั้งแต่พรรคไซส์กลาง ไปจนถึงเล็ก
324.375 -> แล้วหลายพรรคก็ไม่ได้ชนะ 0 เขตแบบในกรณีสมมติ
328.041 -> อย่างไรก็ตาม ปฏิเสธไม่ได้ว่า ระบบเลือกตั้งแบบปัจจุบัน
331.5 -> ทำให้พรรคใหญ่มีที่นั่งเยอะจริง ๆ
333.958 -> และหลายครั้งเราก็มักจะเห็นว่า ส.ส. จากพรรคการเมืองเดียวกัน
337.75 -> มักจะโหวตตามฉันทมติพรรค
339.916 -> บางทีโหวตเหมือนกันทั้งพรรค
341.75 -> ถ้า 2 พรรคใหญ่ มีอุดมการณ์ทางการเมืองที่ใกล้กันมาก
344.875 -> เราก็จะเห็นนโยบายได้ไม่กี่แบบ
346.958 -> เช่น จะตัดสวัสดิการ หรือจะ ให้สวัสดิการเท่าเดิม
351.083 -> ถ้าไม่มีพรรคเล็กอื่น ๆ
352.5 -> ที่อาจจะมีอุดมการณ์ทางการเมืองที่ไปไกลว่า 2 พรรคใหญ่
355.916 -> มาแข่งขันเชิงความคิด
357.875 -> ความเป็นไปได้เชิงนโยบายมันก็จะแคบมาก
360.625 -> ทั้งที่คนในสัมคมอาจจะต้องการอะไรที่มากกว่า
363.208 -> ไปไกลกว่า
364.083 -> เช่น เพิ่มสวัสดิการ
365.958 -> ประเทศหนึ่งที่ใช้ระบบ MMP คือ เยอรมัน
368.833 -> สิ่งที่น่าสนใจในการเมืองเยอรมันคือ
371.5 -> ด้วยระบบเลือกตั้งแบบที่ว่า ทำให้สัดส่วนที่นั่งพรรคเล็กในสภา
375.125 -> เยอะกว่าประเทศอื่น
376.541 -> แล้วพรรคเล็กก็มีอิทธิพลในการขับเคี่ยวเชิงนโยบายกับพรรคใหญ่มากกว่า
381.041 -> เช่น พรรคฝั่งซ้าย หรือว่าพรรคฝั่งแรงงานในเยอรมัน
384.166 -> สามารถทำให้พรรคฝั่งกลาง ออกนโยบายที่ค่อนไปทางซ้ายได้
388 -> เช่น เพิ่มสวัสดิการ หรือว่า
389.875 -> เพิ่มสิทธิแรงงาน
391.666 -> และสวัสดิการหลาย ๆ อย่างของเยอรมัน
393.666 -> ก็เกิดขึ้นได้
394.791 -> เพราะกระบวนการต่อรอง ระหว่างพรรคเล็กกับใหญ่
398 -> แบบนี้นี่แหละ
399.125 -> ในระบบนี้
400.375 -> ความเห็นของคนจากทุก shade ทางการเมือง มีอิทธิพลในสภาหมด
404.375 -> ไม่ใช่แค่พรรคที่คนนิยมที่สุด
406.583 -> การเมืองแบบนี้ คือการเมืองที่มีความหลากหลายเชิงนโยบายจริง ๆ
410.375 -> หรือที่เค้าเรียกว่า การเมืองเชิงนโยบาย
413.25 -> อย่างไรก็ตาม มันก็มีคนตั้งข้อสังเกตกับระบบ MMP ว่า
417.75 -> มันจะไม่ทำให้พรรคล้นสภาหรอ
420.25 -> เพราะถ้าพรรคพรรคหนึ่ง ได้คะแนนนิดเดียวก็มีที่นั่งแล้ว?
424.791 -> เอาจริง ๆ คือ ระบบมันสามารถถูกปรับแต่งในรายละเอียดได้
428.625 -> เช่น ในเยอรมัน เค้าก็กำหนดไปเลยว่า
430.833 -> พรรคต้องได้เสียงโหวต 5% เป็นอย่างต่ำถึงจะมีที่นั่ง
434.791 -> แต่แน่นอนว่า ขั้นต่ำจะเป็นเท่าไหร่ เราจะกำหนดยังไงก็ได้
439.458 -> อีกข้อโต้แย้งหนึ่งคือ อ่าว ถ้า ส.ส. จำนวนมากเป็นแบบบัญชีรายชื่อ
444.458 -> จะไม่เป็นไรหรอ?
445.75 -> ไม่ใช่ว่าเราควรเลือก ส.ส. ให้เป็นคนในพื้นที่ จากเขตต่าง ๆ หรอ?
451.041 -> เค้าจะได้เข้าใจปัญหาในพื้นที่
453.583 -> เอาจริง ๆ คือ ส.ส. มีหน้าที่ออกกฎหมาย
456.541 -> กฎหมายที่หลายครั้งมีผลกับคนทั้งประเทศ
459.375 -> ไม่ได้มีหน้าที่รับผิดชอบการเมืองระดับท้องถิ่น หรือแก้ปัญหาในพื้นที่
463.583 -> อันนั้นเป็นหน้าที่ของ เทศบาล อบต. อบจ.
468.333 -> ส.ส. เขตจึงช่วยพื้นที่ของตัวเองได้ทางอ้อมเสียมากกว่า
472.541 -> เช่น กระตุ้นหรือประสานงานกับหน่วยงานราชการในเขต
476.125 -> ซึ่งมันก็ดี
478.166 -> แต่นี่ก็แสดงให้เห็นว่า ส.ส. ไม่จำเป็นต้องเป็น ส.ส. เขตอย่างเดียว
482.041 -> ส.ส. ปาร์ตี้ลิสต์ ก็สามารถเป็นตัวแทนประชาชนได้
485.291 -> โดยเฉพาะถ้ามองว่าเป็นตัวแทนในเชิงนโยบาย
488.083 -> หรือในเชิงความคิด
489.708 -> ถ้าสมมติในไทยมีพรรคที่ซ้ายมาก
492.375 -> ผลักเรื่อง รัฐสวัสดิการ
493.708 -> ผลักเรื่อง ประชาธิปไตยในทางเศรษฐกิจหนักมาก
496.375 -> หรือมีพรรคที่เน้นเรื่อง สิ่งแวดล้อมหรือสิทธิกลุ่ม LGBTQ+ โดยเฉพาะ
500.75 -> ระบบ MMP ก็จะทำให้เราสามารถผลักดันนโยบาย
503.916 -> ที่อยู่นอกเหนือการเมืองกระแสหลักได้
506.208 -> นโยบายที่คนอาจจะมองว่าทะเยอทะยานเกินไปได้
510.208 -> และต่อให้เราไม่ได้นโยบายตามที่หวัง 100%
513.083 -> มันก็ยังมีโอกาสให้พรรคใหญ่ต้องตรึกตรอง
515.875 -> และปรับแก้นโยบายของตัวเอง
517.625 -> ให้สอดรับกับทัศนียภาพทางการเมืองที่ขับเคี่ยวขึ้น
521.625 -> ดังนั้นบางที แค่ได้เลือกตั้งอาจจะไม่พอ
525.708 -> ต้องถามด้วยว่า ไปเลือกตั้งแบบไหน
531.125 -> เอาล่ะ ก่อนจากกัน
532.458 -> จะเห็นว่าช่วงนี้ มันจะมีวิดีโอที่พูดทำกับ Common School ใช่ป่ะ
536.75 -> นั่นแหละ เพราะว่าตอนนี้ พูด กับ Common School ทำงานด้วยกันอยู่
540.541 -> Common School ชอบวิธีนำเสนอของพูด
543.375 -> ในขณะเดียวกัน Common School ก็มีข้อมูลเจ๋ง ๆ ให้พูดเอามาใช้
547.875 -> วิดีโอจะลงทั้ง พูด แล้วก็ Common School
551.708 -> แต่ว่าจะมีบางวิดีโอที่ลง exclusive ให้ Common School
555.5 -> อันนี้เดี๋ยวเราจะบอกก่อน ไปติดตามกันได้
ที่มา https://www.youtube.com/watch?v=EPhyZ52Gwn8